Stypendium socjalne

Dokładne informacje znajdziesz w załączniku A1 i A2 do Regulaminu świadczeń z którym obowiązkowo należy się zapoznać.

Starasz się o stypendium socjalne, w pierwszej kolejności ustal skład rodziny. Pamiętaj, że do rodziny zgodnie z przepisami, które normują zasady przyznawania stypendium, zaliczasz:

1. Oczywiście siebie – student – wnioskodawca;
2. Twojego małżonka – jeżeli jesteś w związku małżeńskim;
3. Rodziców, opiekunów prawnych lub faktycznych;
4. Dzieci, które są na utrzymaniu osób wymienionych powyżej o ile są to dzieci:

– niepełnoletnie;

– pobierające naukę do 26 roku życia, a jeżeli 26 rok życia przypada w ostatnim roku studiów, do ich ukończenia;

– niepełnosprawne bez względu na wiek.

Może być tak, że oprócz wymienionych osób od b) do d) mieszkają razem z Tobą inni członkowie rodziny np. babcia, dziadek, ojczym, macocha, wujek, ciocia itp. Nie wliczasz ich do składu rodziny, chyba, że są Twoimi opiekunami prawnymi.

Do składu rodziny nie wliczysz osób z punktów od b) do d) jeżeli przebywają w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie i nie ponoszą opłat za pobyt, również osób na stałe przebywających w pieczy zastępczej.

Musisz potwierdzić dokumentami skład rodziny, jedyną sytuacją, kiedy nie musisz dołączać żadnych innych dokumentów oprócz potwierdzających dochód, jest sytuacja kiedy w składzie rodziny wykazujesz siebie i oboje rodziców. W każdej innej sytuacji, przedstawiasz wymagane dokumenty, potwierdzające skład rodziny:

• Nie wymieniasz w składzie rodziny rodzica/rodziców lub małżonka:

– ze względu na śmierć – akt zgonu;

– ze względu na rozwód – dokument potwierdzający rozwód. W tym przypadku przedstawiasz również dokumenty dotyczące alimentów, wyrok sądu/ugoda sądowa o kwocie zasądzonych alimentów. Jeżeli rodzic nie płaci alimentów, do dokumentów należy dołączyć jeszcze zaświadczenie od komornika o wysokości egzekwowanych alimentów a w przypadku całkowitej bezskuteczności egzekucji zaświadczenie od komornika o całkowitej bezskuteczności egzekucji alimentów oraz zaświadczenie z ośrodka pomocy o pobieranych świadczeniach z Funduszu Alimentacyjnego lub braku ich pobierania;

– ze względu na przebywanie w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (np. DPS, zakład karny) – zaświadczenie z instytucji o pobycie w niej członka rodziny;

– ze względu na zaginięcie – zaświadczenie z policji o zaginięciu członka rodziny;

– jeżeli rodzic jest nieznany – odpis zupełny aktu urodzenia.

• Jesteś w związku małżeńskim – akt małżeństwa.
• Jeżeli w składzie rodziny wymieniasz niepełnoletnie dzieci (rodziców, swoje, męża, żony) – skrócony akt urodzenia.
• Jeżeli w składzie rodziny wymieniasz pełnoletnie dzieci (rodziców, swoje, męża, żony) – skrócony akt urodzenia lub zaświadczenie ze szkoły/uczelni o pobieraniu nauki.
• Jeżeli w składzie rodziny wymieniasz pełnoletnie/niepełnoletnie dzieci (rodziców, swoje, męża, żony), które posiadają orzeczenie o niepełnosprawności i zostają pod opieką rodziny – orzeczenie o niepełnosprawności a jeżeli przebywa w placówce zapewniającej całodobowe bezpłatne utrzymanie – zaświadczenie z placówki zawierające informację, o liczbie dni, w których korzysta w niej z całodobowej opieki.

Dokładne informacje znajdziesz w załączniku A1 i A2 do Regulaminu świadczeń z którym obowiązkowo należy się zapoznać.

Kiedy ustalisz ile osób, będzie w twojej rodzinie, przejdź do ustalenia kto i z jakich źródeł osiągną dochód w roku poprzedzającym rok składania wniosku (czyli jeżeli składasz wniosek w roku akademickim 2025/2026, dokumenty potwierdzające dochód, będą dotyczyły 2024 roku). Jeżeli w miesiącach poprzedzających datę składania wniosku, zaszły jakieś zmiany w relacji do roku bazowego, np. uzyskanie lub utrata dochodu, również musisz wziąć pod uwagę zaistniałą sytuację. Następnie przejdź do przeliczenia dochodu. Jeżeli po przeliczeniu dochodu na członka rodziny będzie on niższy lub równy 1 908,90 zł, możesz się starać o stypendium socjalne, jeżeli będzie on wyższy, niestety świadczenie nie przysługuje.

Dla ułatwienia przygotowaliśmy dla Ciebie tabelę, która pomaga w ustaleniu jakie dokumenty i załączniki należy dołączyć do wniosku o stypendium. Im bardziej twoja sytuacja odbiega od najprostszego schematu (tj. student uczący się, niepracujący oraz rodzice pracujący na podstawie umowy o pracę przez 12 miesięcy w roku bazowym), tym więcej dokumentów jest wymaganych.   Dostarczenie wszystkich wymaganych dokumentów jest podstawą do szybkiego rozpatrzenia wniosku. Jeżeli przy weryfikacji wniosku odnotujemy brak dokumentów, które są konieczne, zostaniesz wezwany do uzupełnienia braków. Wtedy w ciągu 7 dni od otrzymania wezwania, musisz dostarczyć brakujące dokumenty. Pamiętaj, jeżeli nie zrobisz tego w ciągu wyznaczonego czasu, Twój wniosek nie zostanie rozpatrzony.

Rokiem bazowym z którego kompletujesz dokumenty (jak już wcześniej zaznaczyliśmy) jest 2024 dla roku akademickiego 2025/2026. Znaczy to, że jeżeli będziesz składał wniosek o stypendium socjalne przykładowo w lutym 2026, to zaświadczenia z np. Urzędu Skarbowego, ZUS, będą nadal wymagane za 2024 rok. Jeżeli w 2025 lub 2026 roku nastąpią jakieś zmiany w sytuacji dochodowej, to zapoznaj się z informacjami zawartymi w sekcji dochód utracony / uzyskany i dowiedz się jakie dokumenty trzeba dołączyć do wniosku w takiej sytuacji.

Dokumenty potwierdzające dochód członków rodziny

1. Zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o wysokości dochodów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 27, 30b, 30c, 30e, 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych za rok bazowy, wydany przez naczelnika właściwego urzędu skarbowego – składa każdy pełnoletni członek rodziny i w przypadku wystąpienia dochodu na zaświadczeniu każdy członek rodziny składa załącznik 1a.
2. Zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o przychodach wolnych od podatku na podstawie art. 21 ust.1 pkt 148 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tzw. PIT dla młodych, ulga dla młodych) – składa każdy członek rodziny od 18 do 26 roku życia, dołącza również załącznik 1b.
3. Zaświadczenie Naczelnika Urzędu Skarbowego dotyczące członków rodziny, którzy rozliczają się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym.
4. Oświadczenie o dochodzie niepodlegającym opodatkowaniu podatkiem od osób fizycznych. Dochody nieopodatkowane to takie, których nie uwzględnia zaświadczenie z Urzędu Skarbowego (są to najczęściej alimenty, dochody z gospodarstwa rolnego, PIT dla młodych). Pełną listę jaki dochód jest dochodem niepodatkowanym, znajdziesz w załączniku A1, lista również umieszczona jest w załączniku 1b, który wypełnia każdy członek rodziny u którego taki dochód wystąpił.
5. Zaświadczenie studenta i członków rodziny zawierające informacje o wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne wystawione przez ZUS/KRUS/zakład pracy.
6. Zaświadczenie właściwego organu gminy lub nakaz płatniczy oraz oświadczenie o wielkości gospodarstwa rolnego wyrażonej w hektarach fizycznych i przeliczeniowych – składa, każdy członek rodziny, który posiada gospodarstwo rolne, dołącza również załącznik 1b
7. W przypadku uzyskiwania dochodów i świadczeń za granicą należy przedłożyć właściwe dokumenty wydane przez zagraniczne odpowiedniki polskich urzędów i instytucji zawierające dane analogiczne do wymaganych w przypadku dochodów uzyskiwanych w kraju. Dokumenty w języku obcym muszą być przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego.
8. Zaświadczenie z ośrodka pomocy społecznej. Jeżeli miesięczny dochód na osobę w rodzinie jest równy lub niższy niż 823,00 zł, to zakłada się, że jest on tak niski, że rodzina bez wsparcia zewnętrznego nie jest w stanie normalnie egzystować, dlatego przy takim dochodzie rodzina powinna korzystać ze wsparcia instytucji pomocy społecznej. Dlatego w przepisach normujących zasady przyznawania stypendium socjalnego, przy takim dochodzie, wprowadzono obowiązek załączenia do wniosku zaświadczenia z ośrodka pomocy społecznej o korzystaniu, w roku złożenia wniosku, ze świadczeń pomocy społecznej przez rodzinę studenta, który stara się o stypendium. Świadczeń tych nie wlicza się do dochodu rodziny, traktowane są jedynie informacyjnie. Jeżeli z zaświadczenia wynika, brak korzystania z pomocy społecznej przez rodzinę, wtedy odmawia się przyznania stypendium, chyba że student w sposób wiarygodny przedstawi swoją sytuację majątkową i dochodową, przedkładając zaświadczenia, które potwierdzą dochód, który nie jest brany pod uwagę, przy obliczaniu dochodu przy stypendium (informacje jaki dochód nie jest wliczany, znajdziesz w załączniku A2 w § 11). Pamiętaj każdy dochód musisz potwierdzić wiarygodnym dokumentem, nie wystarczy samo oświadczenie. Jeżeli nie będziesz mógł udokumentować dodatkowego dochodu i zaświadczenie z pomocy społecznej będzie zawierało informacje o braku pobierania świadczeń, decyzja o przyznaniu stypendium będzie odmowna. W sytuacji kiedy w Twojej rodzinie wystąpił dochód od 0 do 823 oprócz zaświadczenie z pomocy społecznej załączasz również załącznik 1c.

Jeżeli nie prowadzisz wspólnego gospodarstwa z żadnym z rodziców/opiekunów prawnych lub faktycznych, spełniasz jeden z poniższych warunków, możesz złożyć wniosek o stypendium bez ich wymieniania dołączając do wniosku załącznik 1d :

1. a) Masz skończony 26 rok życia.
2. b) Jesteś w związku małżeńskim.
3. c) Masz na utrzymaniu dzieci.
4. d) Osiągnąłeś pełnoletność, przebywając w pieczy zastępczej.
5. e) Posiadasz stałe źródło dochodów i jego przeciętny miesięczny dochód w poprzednim roku podatkowym oraz w roku bieżącym w miesiącach poprzedzających miesiąc złożenia oświadczenia jest wyższy lub równy 1 696,80 zł

 

 Jednym z kryteriów jest posiadanie stałego źródła dochodu. Jeżeli ze względu na tę sytuację nie wymieniasz rodziców, pamiętaj, że stały dochód nie oznacza tylko wpłat z jednego stosunku pracy, ale też jeżeli osiągałeś dochód z różnych umów zlecenie, umów o dzieło i otrzymywałeś jeszcze np. alimenty, lub inne świadczenia. Ważne jest aby dochód osiągany w wymaganym okresie, był ciągły i wynosił (przeliczając na ilość miesięcy przez który był otrzymywany), więcej lub równo 1 696,80 zł na miesiąc. Zaznaczyć tu należy, że dochód który osiągasz nie musi być w każdym miesiącu taki sam, ważne jest, tak jak zaznaczono wcześniej, aby po przeliczeniu, dochód mieścił się w wyznaczonym przedziale kwotowym czyli między 1 696,80 a 1 908,90.

Może się zdarzyć tak, że w dochodach rodziny, od roku bazowego, za który wymagane jest przedstawienie dokumentów, zachodzą zmiany, mianowicie dochodzi do utraty dochodu lub jego uzyskania, lub do utraty i uzyskania, u jednego lub kilku członków rodziny. Pamiętaj, jeżeli u Ciebie wystąpiła taka sytuacja, uwzględniasz ją dostarczając wniosek stypendialny. Prawodawca wymaga tego w celu jak najwierniejszego odzwierciedlania sytuacji finansowej rodziny w chwili wyliczania dochodu. Podsumowując, dochód rodziny w pierwszej kolejności potwierdzasz dokumentami za rok bazowy (czyli w roku akademickim 2025/26 za rok 2024), następnie jeżeli wystąpiła jakaś z ww. zmian, po roku bazowym, dostarczasz dokumenty zaświadczające o tej zmianie/zmianach, oraz wypełniasz zał. 1e.

Kiedy występuje dochód utracony?

Wtedy gdy dochód, który był potwierdzony dokumentami w roku bazowym w chwili składania wniosku o stypendium, nie jest już osiągany z różnych przyczyn. Przyczyny utraty dochodu to katalog zamknięty, dlatego łatwo będzie Ci sprawdzić czy nastąpiła utrata, gdyż spowodowana jest wyłącznie:

• uzyskanie prawa do urlopu wychowawczego;
• utratę zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych;
• utratę zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej;
• utratę zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury, renty, renty rodzinnej lub renty socjalnej lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego
• wykreślenie z rejestru pozarolniczej działalności gospodarczej lub zawieszenie jej wykonania;
• utratę zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej;
• utratą zasądzonych świadczeń alimentacyjnych w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do tych świadczeń lub utratą świadczeń pieniężnych wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do świadczeń alimentacyjnych;
• utratę świadczenia rodzicielskiego;
• utratę zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników;
• utrata stypendium

 

Najczęściej pojawiającymi się przyczynami utraty dochodu są: rozwiązanie umowy o pracę, wygaśnięcie umowy zlecenie, utrata zasiłku macierzyńskiego.

 

Dokumenty potwierdzające utratę dochodu to np.:

 

1. Świadectwo pracy;
2. Umowa zlecenie, umowa o pracę jeżeli była zawarta na czas określony;
3. Zaświadczenie z byłego miejsca pracy, potwierdzający stan rzeczy;
4. Zaświadczenie z ZUS może potwierdzić np.:

– utratę zasiłku macierzyńskiego, chorobowego czy świadczenia rehabilitacyjnego.

5. Decyzja Urzędu Pracy w sprawie utraty prawa do świadczeń dla bezrobotnych.
6. Zaświadczenia, dokumenty potwierdzające wysokość utraconego dochodu np. PIT-11.
7. Pamiętaj oprócz dokumentów potwierdzających utratę dochodu, składasz również wypełniony załącznik nr 1e.

 

Kiedy występuje dochód uzyskany?

Wtedy gdy dochód nie był uzyskiwany w roku bazowym, ale zaczął być uzyskiwany w roku bieżącym i nadal jest uzyskiwany w chwili składania wniosku o stypendium. O dochodzie uzyskanym możemy mówić również w sytuacji, kiedy zaczął być uzyskiwany w roku bazowym i trwa do chwili obecnej.

Jeżeli takie sytuacje miały miejsce, trzeba ten fakt udokumentować odpowiednim złącznikiem do wniosku, zał. 1e

Jeżeli u kogoś w Twojej rodzinie wystąpiła taka sytuacja, że dochód był uzyskany w roku bieżącym i w tym samym roku został utracony (np. zaczął być otrzymywany w czerwcu 2025 a został utracony we wrześniu 2025), to nie musisz dokumentować takiej sytuacji przy składaniu wniosku.

Tak jak w przypadku dochodu utraconego, zdarzenia uznawane za uzyskanie dochodu to katalog zamknięty i ma miejsce w chwili wystąpienia jednej z okoliczności:

• zakończenia urlopu wychowawczego;
• uzyskanie zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych
• uzyskania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej;
• uzyskania zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, emerytury lub renty, renty rodzinnej, renty socjalnej lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym, lub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych w ustawie o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo 
  podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia;
• rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej lub wznowienie jej wykonania;
• uzyskanie zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego, przysługujących po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej;
• uzyskanie świadczenia rodzicielskiego;
• uzyskanie zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników;
• uzyskanie stypendium

 

Przykłady dokumentów potwierdzających uzyskanie dochodu:

1. Umowa zlecenie, umowa o pracę;
2. Zaświadczenie z miejsca pracy, potwierdzający stan rzeczy;
3. Zaświadczenie z ZUS może potwierdzić np.:

– uzyskanie zasiłku macierzyńskiego, chorobowego czy świadczenia rehabilitacyjnego.

4. Decyzja Urzędu Pracy w sprawie uzyskania prawa do świadczeń dla bezrobotnych.
5. Dokument potwierdzający wysokość dochodu, który został uzyskany. Może to być dokument/zaświadczenie z miejsca otrzymywania dochodu, może to być również potwierdzenie przelewu dochodu (np. wynagrodzenia) na konto bankowe. Ważne jest aby informacja o wysokości dochodu była podana w wartości netto i dotyczyła miesiąca następującego po miesiącu uzyskania dochodu, czyli np. umowa o pracę została zawarta w lipcu, to należy przedstawić dokument potwierdzający kwotę wynagrodzenia za sierpień.
6. Pamiętaj oprócz dokumentów potwierdzających utratę dochodu, składasz również wypełniony załącznik nr 1e.

Zmiana sytuacji dochodowej po złożeniu wniosku

W wypadku kiedy dochód został uzyskany lub utracony już po złożeniu wniosku, należy ten fakt zgłosić do działu stypendialnego, koniecznie jeżeli jest to uzyskanie dochodu, trzeba to zrobić niezwłocznie po powstaniu tej sytuacji, dobrowolnie jeżeli jest to utrata dochodu. Oczywiście również dołączasz dokumenty potwierdzające zaistniałą sytuację, wypełniony załącznik 1e oraz oświadczenie o ponowne przeliczenie dochodu i ustalenie uprawnień do świadczeń na WSPA, jest to załącznik nr 1f.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach możesz starać się o stypendium socjalne w zwiększonej wysokości. Regulamin świadczeń dla studentów WSPA w Lublinie wyszczególnia sytuację:

• Gdy jesteś studentem studiów dziennych i ze względu na znaczną odległość od Twojego domu rodzinnego musisz wynajmować akademik/stancję (i przez to Twoja rodzina musi ponosić dodatkowe koszty), bo w innym wypadku studiowanie nie byłoby możliwe. W takim wypadku we wniosku o stypendium socjalne (załącznik 1) zaznaczasz, że starasz się o zwiększenie stypendium i dołączasz kopię umowy najmu (oryginał do wglądu) oraz załącznik 1i.

Nie tylko w ww. sytuacji można starać się o zwiększenie. Zgodnie z Wyrokiem NSA z 6 VII 2017 I OSK 1181/16 – wskazać należy, że przepis ten wymaga, dla przyznania specjalnego zasiłku celowego, wystąpienia „szczególnie uzasadnionego przypadku”. Wyżej wymienione pojęcie określa sytuację życiową osoby lub rodziny, wynikającą z faktu zaistnienia nadzwyczajnych, wyjątkowo negatywnych, niecodziennych, okazjonalnych, wpływających na sytuację życiową zdarzeń, którym strona nie była w stanie zapobiec. Musisz bardzo dokładnie udokumentować szczególną sytuację przez, którą wnosisz o zwiększenie. Odróżnić tu należy zdarzenia, które będą się kwalifikowały do innego świadczenia, czyli zapomogi, gdzie pogorszenie sytuacji życiowej jest przejściowe. Natomiast w zwiększeniu sytuacja ta będzie trwała przez dłuższy okres czasu i będzie wymuszona pewnymi okolicznościami, tak jak to ma miejsce w wynajmowaniu akademika ze względu na studia.

Stypendium socjalne w zwiększonej wysokości nie jest to oddzielne stypendium i aby się o nie starać musisz spełniać kryteria do uzyskania stypendium socjalnego. Jednak nie musisz się o nie starać w tym samym czasie co stypendium socjalne. Po otrzymaniu pozytywnej decyzji, możesz starać się o zwiększenie stypendium w późniejszym czasie w roku akademickim, jeżeli w Twoim życiu zaistniał szczególny powód, który zmienił w długotrwałej perspektywie, sytuację finansową Twojej rodziny.